Ngòi bút chiến đấu trước mũi nhọn cuộc sống

QĐND Online - Thực tiễn đang đặt ra những đòi hỏi nóng bỏng đối với báo chí trong cuộc chiến đấu chống những sai trái, tiêu cực xã hội, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Những người làm báo và các cây bút chính luận cần làm gì? Cuộc gặp mặt các cộng tác viên chính luận cao cấp do Báo Công an nhân dân tổ chức sáng 31-8 tại Cung văn hóa Hữu nghị Việt – Xô đã trở thành một “bàn tròn” đầy tâm huyết. Phóng viên Báo Quân đội nhân dân Điện tử lược ghi một số ý kiến tại cuộc gặp mặt.

Nhà báo Hữu Thọ, nguyên Trưởng ban Tư tưởng – Văn hoá Trung ương: “Bàn luận không phải là…ra lệnh!”

Mác, Ăng-ghen, Lê-nin lúc sinh thời rất chú trọng tới việc xây dựng các tờ báo hằng ngày, chỉ khi nào có được tờ báo hằng ngày thì cuộc chiến đấu về tư tưởng mới cân sức. Báo Công an nhân dân hiện nay có nhiều ấn phẩm, nhưng cần chú trọng đầu tư cho tờ báo hằng ngày.

Trong tờ báo hằng ngày thì mảng bình luận chính trị rất quan trọng, nhưng tôi nghĩ chúng ta cũng cần học tập cách làm báo của những “tiền bối” như Nguyễn An Ninh, Huỳnh Thúc Kháng xưa, các ông không dùng từ “xã luận” mà dùng “thời đàm” nghe gần gũi và thiết thực hơn. Thể loại bình luận xét cho cùng là cùng bàn luận về những vấn đề cuộc sống đang đặt ra, nó không chỉ là chính trị mà còn có cả kinh tế, văn hóa, xã hội.

Có một điều đáng lưu ý nữa là viết bình luận phải sao cho thuyết phục, đúng tầm. Bây giờ có nhiều nhà báo, kể cả nhà báo trẻ nhưng viết theo phong cách cán bộ tuyên huấn, luôn miệng “phải nghĩ thế nọ”, “phải làm thế kia”. Tôi còn nhớ trước kia chúng tôi làm báo Nhân Dân, ông Hoàng Tùng rất nghiêm khắc việc này, bài nào có chữ “phải” theo kiểu ra lệnh cho quần chúng là ông bắt sửa ngay. Nhà báo, tờ báo phải là sứ giả đưa những thông điệp hữu ích đến với bạn đọc chứ không phải ra mệnh lệnh cho họ.

PGS,TS Hồng Vinh, nguyên Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương: “Có thể ngắn nhưng vẫn “thấm thía”, “hiệu quả”

Trong chống “Diễn biến hòa bình” gần đây, báo Công an nhân dân có nhiều bài viết và hướng đi tốt như những bài về chống tự diễn biến, tự chuyển hóa, rất sát với tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 “Về một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay”. Vừa rồi, Bộ Công an có tổ chức một cuộc hội thảo về phòng chống tự diễn biến, tự chuyển hóa. Kỷ yếu hội thảo có 61 bài nêu lên được nhiều thực trạng, nhiều giải pháp tốt, rất có tác dụng trong xây dựng Đảng mà tới đây tôi nghĩ báo chí nên chọn đăng một số bài. Hay như trước đây, việc cuốn sách của tác giả Thụy Khuê xuất bản tại Pa-ri có nhiều nội dung xuyên tạc về Chủ tịch Hồ Chí Minh, báo Văn nghệ Công an đã có tới 3 số phê phán, đập lại quan điểm sai trái, xuyên tạc.

Tuy nhiên, so với yêu cầu của thời cuộc thì việc tăng cường các bài bình luận, chính luận hiện nay đang đòi hỏi nhiều hơn. Tôi nghĩ báo cần đa dạng hóa các hình thức bình luận, nên mở bàn tròn vài ba nhân vật trao đổi xung quanh một vấn đề lớn. Có ý kiến cho rằng viết bình luận chính trị cần phải viết dài nhưng tôi nghĩ như nhà báo Hữu Thọ viết nhiều bài bình luận rất ngắn, rất thủ thỉ nhưng đọc vẫn rất thấm, rất hiệu quả.

Trung tướng, PGS, TS Nguyễn Tiến Bình, nguyên Chính ủy Học viện quốc phòng: “Trăn trở nhất về bảo vệ Tổ quốc thời bình”

Những năm gần đây, tôi được tham gia thực hiện một số đề tài khoa học cấp Nhà nước và Bộ Quốc phòng nên có dịp nắm thêm nhiều thông tin và có nhiều trăn trở trước những vấn đề liên quan đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Có hai nơi mà chúng tôi tin cậy gửi gắm các bài viết là Hội đồng Lý luận Trung ương và Báo Quân đội nhân dân vì nắm rất chắc các cộng tác viên, biết thế mạnh của từng người nên khi “đặt hàng” rất hiệu quả, thậm chí có lúc “gây sức ép” nhưng chúng tôi vẫn vui vẻ.

Trong những đề tài của mình, tôi trăn trở nhất là vấn đề bảo vệ Tổ quốc, tư duy mới về bảo vệ Tổ quốc như thế nào, bảo vệ Tổ quốc trong thời bình thế nào? Mà trong thời bình thì quan trọng nhất là làm sao giữ cho “trong ấm ngoài êm”, tất nhiên chúng ta không mất cảnh giác, không loại trừ tình huống xấu nhất là xung đột vũ trang, chiến tranh cục bộ có thể xảy ra. Vì thế cuộc chiến đấu trên lĩnh vực tư tưởng, chống “Diễn biến hòa bình”, chống những thứ “giặc nội xâm” mà các báo như Báo Quân đội nhân dân, Công an nhân dân quan tâm và quyết tâm thực hiện như hiện nay có ý nghĩa vô cùng to lớn.

PGS, TS Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện chiến lược -Bộ Công an: “Cần những cuộc “bàn tròn”, ý kiến có thể trái ngược”

Hiện nay đời sống xã hội có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp. Nói đến báo Công an nhân dân là nói đến an ninh quốc gia, chúng ta cần phải làm gì? Tôi có cảm giác nhiều khi chúng ta bị động, lệ thuộc vào những cái bị gọi là “nhạy cảm”, cái mũ “nhạy cảm” khiến nhiều vấn đề thiết thực cần nói bị che lấp. Theo tôi, nên tổ chức những cuộc đàm luận “bàn tròn” để cho nhiều người có ý kiến về một vấn đề, thậm chí ý kiến có thể trái ngược nhau.

Thiếu tướng Phạm Văn Thạch, nguyên Cục trưởng Cục Công tác Chính trị, Tổng cục Xây dựng Lực lượng, Bộ Công an: “Nên đăng tải cả dư luận, phản hồi”

Tôi nghĩ những người tham gia viết bình luận chính trị chính là những người “tử vì đạo”. Viết những nội dung này chịu rất nhiều sức ép. Mỗi bài báo đăng rồi có rất nhiều cuộc điện thoại gọi cho tôi, nhiều phàn nàn, thắc mắc, thậm chí không đồng tình, phản đối. Để bình luận chính trị đạt hiệu quả cao hơn, cần đăng tải cả ý kiến dư luận sau mỗi bài báo như thế nào, cái gì đúng, cái gì chưa đúng thì mới tạo nên dư luận xã hội sâu rộng và đi tới nhận thức đúng.

Nhà báo Đức Lượng, nguyên Phó tổng biên tập Báo Nhân Dân: “Cần có một “cánh quân” tác chiến nhanh”

Trong viết chính luận hiện nay, điều quan trọng nhất là viết sao cho mềm mại, đi vào lòng người. Các cây bút tham gia lĩnh vực này hầu hết đều đã nắm vững kiến thức lý luận, thậm chí thuộc làu. Lý luận đã thấm vào người mình rồi thì giờ phải viết ra bằng cả tấm lòng chứ không nên tầm chương trích cú, dẫn lại lý luận cao siêu. Tôi cho rằng, thành công nhất trong thể loại chính luận hiện nay vẫn là Báo Quân đội nhân dân, một tờ báo có nhiều bài mang tính chiến đấu cao, có đội ngũ viết chính luận đa dạng cả “pháo tầm xa” và “pháo tầm gần”. Cách tổ chức làm báo bình luận cần phải có một “cánh quân” sắc bén để khi mặt trận nào cần thì có thể ra trận được ngay.

Đại tá Hà Mạnh Tường, Phó tổng biên tập báo Quân đội nhân dân: “Khắc phục lập luận xơ cứng, một chiều”

Hiện nay báo Quân đội nhân dân chủ yếu tập trung mảng bình luận trên ba lĩnh vực chính và trên báo hàng ngày. Thứ nhất, về nội dung chính trị - xã hội, chúng tôi tập trung đi vào những vấn đề mới, bám sát các sự kiện và đời sống chính trị xã hội. Thứ hai, về bình luận quốc tế. Thứ ba, về chống “Diễn biến hoà bình” được tổ chức thành 2 chuyên mục “Làm thất bại chiến lược “Diễn biến hoà bình” đăng trên trang 3 Báo Quân đội nhân dân hằng ngày ra ngày thứ hai mỗi tuần, phản ánh các vấn đề có tính khái quát, lý luận và mục “Chống Diễn biến hòa bình” đăng trên trang 3 báo hàng ngày đi vào từng vụ việc cụ thể. Báo đã rất quan tâm xây dựng đội ngũ cộng tác viên, chuyên gia và đội ngũ phóng viên từ nhiều năm qua, thường xuyên đổi mới, nâng cao tính thuyết phục của các bài viết bình luận, khắc phục hiện tượng lập luận một chiều, khô cứng, giáo điều.

Trung tướng Hữu Ước, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Xây dựng lực lượng, Tổng biên tập Báo Công an nhân dân: “Chúng tôi quyết tâm vào cuộc”

 

Ngành công an hiện nay đã có một hệ thống báo chí, truyền thông khá mạnh, có nhiều ấn phẩm, có kênh truyền hình theo phương châm “Nhân văn, tin cậy, kịp thời” nhưng vẫn còn một “mảng yếu” là chính luận. Các bài bình luận, chuyên luận, xã luận, thông luận, mạn đàm… còn ít. Đây là điều khiến chúng tôi trăn trở, quyết tâm vào cuộc và mong muốn được sự cộng tác, giúp đỡ của các cộng tác viên cao cấp, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà văn, nhà báo… Bình luận để đấu tranh với cái sai, cái xấu nhưng phải hướng tới mục tiêu xây dựng, phải đi vào lòng dân. Cuộc gặp mặt hôm nay đã cho chúng tôi nhiều bài học kinh nghiệm quý. Tới đây, báo Công an nhân dân và Truyền hình An ninh TV sẽ tăng cường mở thêm nhiều chuyên mục, chuyên trang về bình luận, chính luận… xuất hiện trên các ấn phẩm. Chúng tôi cũng sẽ xây dựng lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ này, tổ chức các cuộc đàm luận “bàn tròn”, thậm chí mời cả các nhân vật, đối tác có ý kiến “ngược” để làm sáng tỏ và tăng tính thuyết phục của vấn đề.

NGUYỄN VĂN MINH (thực hiện)