NDĐT- Báo cáo mới
nhất của Ngân hàng thế giới (WB) vừa công bố cho thấy, Việt Nam đã đạt được
những thành tích ấn tượng trong giáo dục cả về số lượng và chất lượng. Tuy
nhiên, WB cảnh báo Việt Nam
hiện vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề ở bậc giáo dục cơ bản.
Đạt
cả lượng và chất
Bà Elsa Duret tư
vấn về Hỗ trợ ngân sách, Đại sứ quán Vương quốc Bỉ trong buổi lễ công bố Báo
cáo :“Việt Nam: Nâng cao chất lượng giáo dục cho mọi người đến năm 2020” cuối
tuần trước tại Hà Nội cho rằng: Giáo dục Việt nam có thành tích lớn về định
lượng trong một thời gian ngắn, đồng nghĩa với thành công trong phổ cập giáo
dục trên diện rộng, các thành tích về học tập cũng được cải thiện. Điều này
đồng nghĩa với việc giáo dục đạt được những thành tựu cả về số lượng và chất
lượng.
Báo cáo này do Ngân
hàng Thế giới, Cơ quan Hợp tác Phát triển Vương quốc Bỉ, Bộ Phát triển Quốc tế
Vương quốc Anh (DFID) phối hợp thực hiện, đưa ra vào thời điểm Việt Nam chuẩn
bị thực hiện Chiến lược Kinh tế - Xã hội 2011 – 2012 và kế hoạch Phát triển
Chiến lược Giáo dục 2011 – 2012.
Báo cáo chỉ ra rằng
tương xứng với mức thu nhập của mình, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu
quan trọng liên quan đến giáo dục cơ bản. GDP đầu người năm 2009 của Việt Nam
gần bằng 1/7 mức thu nhập trung bình của các nước khu vực Đông Á và Thái Bình
Dương và bằng ¼ các nước có mức thu nhập trung bình. Nhưng tỷ lệ người biết chữ
của Việt Nam
ngang bằng với 2 nhóm nước này..
Kể từ đầu những năm
1990, Việt nam đã đạt được những tiến bộ vượt bậc liên quan đến trình độ học
vấn chủ yếu ở cấp tiểu học và trung học. Tỷ lệ dân số trong độ tuổi từ 22- 25
chưa đạt bất cứ trình độ học vấn nào năm 1992 là 23% đã giảm xuống dưới 1% năm
2008.
Tỷ lệ học sinh nhập
học bậc tiểu học đến 95% cũng gần sát mức phổ cập, Điều đáng nói là tỷ lệ đi
học của trẻ em nam và trẻ em nữ không chênh lệch nhau ở bậc học này.
Tỷ lệ hoàn thành
bậc tiểu học 90% của Việt Nam
hiện đang cao hơn một chút so với các nước có điều kiện kinh tế tương tự. Và
cũng không có sự phân biệt nam nữ khi tỷ lệ hoàn thành cấp tiểu học giữa 2 giới
khá đồng đều.
Xét về chất lượng,
sau khi tốt nghiệp cấp 1, 61% học sinh đạt năng lực đọc hiểu và 87% đạt năng
lực toán học. Điều này sẽ khiến nâng cao tỷ lệ các học sinh có khả năng theo
học tiếp các chương trình cao hơn sau tiểu học.
Theo ông Lê Tiến
Thành - Vụ trưởng vụ Giáo dục Tiểu học, đến nay, nhà nước vẫn tập trung ngân
sách cho phát triển giáo dục và 2 chương trình Phổ cập giáo dục tiểu học chống
mù chữ và chương trình phổ cập Giáo dục tiểu học đúng độ tuổi đã được chúng ta
theo sát trong nhiều năm qua.
“Tuy nhiên, trong
thời gian tới, ngoài số lượng chương trình giáo dục vẫn phải tập trung nhiều
vào việc nâng cao chất lượng, đảm bảo cơ hội tiếp cận giáo dục chất lượng cao
cho tất cả học sinh, đặc biệt là đối tượng khó khăn.”
Nguy
cơ tụt hậu về cơ hội học tập
Giữa các nhóm thu
nhập và nhóm dân tộc khác nhau, trình độ học vấn, tỷ lệ đi học và hoàn thành
bậc học không đồng đều. Chỉ có 73% trẻ em nghèo hoàn thành bậc tiểu học so với
95% trẻ em con nhà khá giả. Giữa các nhóm dân tộc đa số và thiểu số vẫn chưa
thu hẹp được khoảng cách ở mọi cấp học dù tỷ lệ đã được cải thiện.
Ngoài ra, giáo dục
Việt Nam
còn đối mặt với nguy cơ tụt hậu về cơ hội học tập khi thời gian ở trường bị
thiếu hụt. Học cả ngày ở trường có tác động mạnh mẽ tới hiệu quả học tập của
học sinh. Với sự tổng hợp của nhiều yếu tố: trường lớp được trang bị tốt hơn,
nhân lực, vật lực dồi dào hơn, thời gian học nhiều hơn...học cả ngày sẽ có lợi
rất nhiều cho học sinh đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số. Hiện thời gian
học chính thức của hệ thống giáo dục tiểu học bắt buộc của nhà trường chỉ là
nửa ngày. Với hơn 700 giờ dạy bắt buộc một năm, Việt Nam đang là nước có thời gian dạy
học ở bậc tiểu học thấp nhất thế giới. Thông thường hai lớp sử dụng chung một
phòng học, một lớp học buổi sáng và một lớp học buổi chiều. Mặc dù được ủng hộ,
nhưng chương trình học cả ngày vẫn chỉ áp dụng chủ yếu ở khu vực thành thị và
những nơi có điều kiện kinh tế khá giả do phần lớn vẫn phụ thuộc vào nguồn lực
tài chính của các gia đình.
Lợi ích của việc
học cả ngày rất lớn, nhất là đối với nhóm học sinh dân tộc thiểu số. Ông Lê
Tiến Thành cho rằng: “Mâu thuẫn ở chỗ: Nơi thuận lợi thì học quá nhiều trong
khi vùng khó khăn thì lại học quá ít. Nếu tổ chức học hai buổi một ngày và bữa
ăn trưa ở nhà trường thì trẻ em vùng núi sẽ chăm đến trường hơn.”
Ngoài ra, về phương
pháp sư phạm và cách thức quản lý trường học cũng tồn tại nhiều vấn đề. Để giải
quyết các thách thức này, Việt Nam
cần ưu tiên hơn trong cấp ngân sách công cho ngành giáo dục, cải thiện hiệu quả
chi tiêu và nâng cao chất lượng quản lý trường học và sư phạm. Bà Emanuela di
Gropello – Chuyên gia Kinh tế trưởng, Ban phát triển con người Ngân Hàng thế
giới khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, tác giả chính của báo cáo chia sẻ:
“Chương trình cải cách này rất quan trọng nhằm đáp ứng được yêu cầu của người
dân về một hệ thống giáo dục chất lượng cao hơn và xây dựng nền tảng bền vững
cho phát triển con người khi Việt Nam đã trở thành quốc gia thu nhập trung
bình.”
THANH HÀ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét