Chiến tranh đã qua đi, sau 40 năm tái thiết và xây
dựng đất nước, mọi người dân Việt Nam trên tất cả miền quê từ thành thị, nông
thôn đến những miền núi, hải đảo xa xôi của Tổ quốc đều hân hoan trào dâng niềm
vui hạnh phúc trước sư thay da, đổi thịt của quê hương, đất nước mình. Bồi hồi
nhớ lại, khi tết đến, xuân về hòa chung với niềm hạnh phúc vui xuân, ăn tết cổ
truyền cùng dân tộc, hàng triệu lượt người Việt Nam ở nước ngoài hằng năm về
thăm quê hương là biểu thị rất cụ thể cho tinh thần hòa hợp dân tộc mà chúng ta
đang hướng tới. Mặc dù ra đi vì các lý do khác nhau nhưng người Việt Nam ở nước
ngoài vẫn được tạo điều kiện trở về quê cha đất tổ, thăm nom, giúp đỡ người
thân, đóng góp với đồng bào trong nước xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chứng kiến
sự xum họp đoàn tụ, vui mừng khôn xiết giữa những người lính Việt Nam cộng hòa
và với những người lính cách mạng trước đây, cùng hòa chung nhịp sống cùng dân
tộc, không khoảng cách, không phân biệt. mọi người sống với nhau rất chan hòa.
Trong những dịp như thế tôi vẫn thường được nghe cả hai phe kể về những cuộc
hành quân của họ, không chút hận thù nào chỉ là những câu chuyện về một thời đã
qua. Có lẽ cuộc chiến cách đây 40 năm đã thực sự kết thúc trên quê hương, chỉ
còn tình yêu thương ở lại trong mỗi con người đang sống lao động sản xuất, công
tác và học tập trên mảnh đất thân yêu này.
Cùng
với thời gian, từ thực tế của sự phát triển đất nước, từ tinh thần hòa hợp với
thiện chí chân thành của Nhà nước và đồng bào trong nước, từng được chứng kiến
cuộc sống hiện thực ở trong nước đang từng ngày phát triển, hòa chung cùng nhịp
sống của thời đại nên nhận thức của rất nhiều người Việt Nam sinh sống ở nước
ngoài đã thay đổi. Minh chứng cho điều đó là tâm sự trải lòng từ những con
người như thế: Davis Nguyễn - người Mỹ gốc Việt, trên Vietweekly, trước đây ông
là một người chống cộng cực đoan nhưng sau chuyến đi Trường Sa, tận mắt chứng kiến
tinh thần vượt gian khổ của các chiến sĩ trẻ, ông đã suy nghĩ rất nhiều và nói:
"Một ngày nào đó những kiều bào ở hải ngoại, bốn triệu rưỡi, năm triệu
người đồng lòng bắt tay, hợp tác, về đây xây dựng một đất nước còn nhiều thiếu
thốn, một đất nước thân yêu,... bằng những con tim của mình".
Cựu
Thiếu úy Thủy quân lục chiến Việt Nam Cộng hòa, Nguyễn Ngọc Lập. Với ông có lẽ
không mấy ai nghĩ rằng trước đây ông đã từng là người “chống Cộng” kịch liệt,
phần vì bất đồng chính kiến, phần vì cái mà ông gọi là “buôn bán sự hận thù”.
Ít khi ông Lập vắng mặt trong các cuộc biểu tình hay tuần hành. Nhưng rồi sau
hàng chục năm ôm mối hận trong lòng, ông bắt đầu nhận ra rằng sự thật luôn là
sự thật và đã đến lúc phải thay đổi. Ông Lập tâm sự “Đã đến lúc mình nên nói
thật, ai nắm được chính nghĩa thì người đó thắng. Muốn nói gì đi chăng nữa thì
cũng phải dựa trên dân tộc. Khó nhất hiện nay là phải nhận ra được kẻ thù
của mình là chính mình. Mình cần hòa giải với chính mình trước rồi mới thương
xót, tha thứ cho người khác được”.
Từng
là Thiếu úy quân đội Việt Nam Cộng hòa, sau ngày thống nhất đất nước, ông Vũ
Chung phải đi cải tạo 5 năm. Nhưng ông không vì thế mà ôm hận thù, trái lại còn
cho rằng, đây là quãng thời gian đã giúp ông trưởng thành rất nhiều. Với trải
nghiệm thực tế gần 40 năm tại Mỹ, công việc đòi hỏi tiếp xúc hàng ngày với cộng
đồng người Việt tại đây, nhà báo Vũ Chung cho rằng, sự giao lưu giữa thế hệ trẻ
trong và ngoài nước sẽ là chất xúc tác cho hòa hợp dân tộc. “Giới trẻ
ngoài nước thường ngại khi được bố mẹ dẫn về Việt Nam vì các cháu sợ không biết
môi trường vệ sinh có thuận lợi không và sợ những trở ngại ngôn ngữ… Nhưng cháu
nào đã có dịp về Việt Nam thì đều cảm thấy thoải mái. Tôi đã chứng kiến rất
nhiều trường hợp, lúc đầu thì ngại nhưng về nước sau một vài lần lại cảm thấy
gần gũi với Việt Nam hơn. Tại sao lại như vậy, đó là tình cảm quê hương đất
nước, màu da, phong tục, ngôn ngữ khiến cho con người ta gần gũi”.
Khác với những con người ở trên, kỹ sư Lê Thành Du
lại may mắn không phải ra chiến trận khi được sang Mỹ học từ năm 1972, ngay khi
vừa tốt nghiệp trung học nhờ xuất thân từ một gia đình vai vế với thân nhân nắm
giữ nhiều chức vụ cao cấp trong chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Ông Du cho rằng,
hai nước cựu thù Việt Nam và Mỹ còn bắt tay nhau được thì hòa hợp dân tộc giữa
người Việt Nam là vấn đề tất yếu nếu tất cả đều cùng nhìn về một hướng. “Nếu
suy xét cho thật kỹ thì đất nước Việt Nam vẫn là đất nước Việt Nam, nên nếu đất
nước cần thì mình vẫn góp công sức vì mình là người Việt Nam. Có như vậy, sự
khác biệt hiện nay sẽ được thu hẹp lại”. Đối với ông Nguyễn Văn Tuyên, hội viên
Hội Doanh nhân Việt Nam tại Mỹ, đã trải qua thời thơ ấu trong chiến tranh rồi
sau đó rời Việt Nam sang định cư tại Mỹ vào năm 1984, với ông Tuyên, chiến
tranh đã lùi xa, quá khứ nên khép lại: “Chiến tranh là một kỷ niệm đau buồn.
Bao nhiêu năm bom rơi đạn nổ, dân tộc ta đã đau khổ quá rồi. Chúng ta không nên
nghĩ ai là người chiến thắng và ai là kẻ chiến bại. Đã 40 năm rồi, chúng ta nên
khép lại trang sử cũ, ngồi lại với nhau để xây dựng đất nước, đưa đất nước tiến
vào một quỹ đạo mới”. Vâng thưa các bạn còn rất nhiều kiều báo ta như thế, mỗi
người một hoàn cảnh và đều định cư ở nước ngoài nhưng tất cả đều có một điểm
chung: ai cũng nặng lòng với quê hương. Với họ, Tổ quốc, nguồn cội có lẽ chính
là cái gốc của hòa hợp dân tộc.
Một thực tế cho
thấy, thay vì những miệt thị đối với những người đã từng phản bội Tổ quốc, có
nhiều tội lỗi với nhân dân, chúng ta đã không làm vậy mà dùng sự chân thành, độ
lượng để cảm hóa, lấy khoan hồng để đối xử với những người lầm đường, lạc lối
để họ nhận ra chân lý, lẽ phải, thật tâm quay về với nhân dân, với Tổ
quốc, tuyệt nhiên không báo oán trả thù. Cách hành xử này cho thấy giữa
người Việt Nam với nhau không có thắng và thua, vì trong cuộc chiến bất đắc dĩ này
thắng hay thua thì đớn đau nhất vẫn thuộc về chúng ta. Việc chìa tay ra để
kéo những người lầm lỗi về với nhân dân là hành động cho thấy chúng ta
đã lấy đại cục làm trọng, đặt lợi ích dân tộc lên trên hết để ứng xử, để
thu phục lòng người, để hóa giải những vướng mắc và đi đến hòa hợp dân tộc.
Tuy
nhiên, trong thực tế vẫn có một bộ phận kiều bà ta ở nước ngoài do thiếu thông
tin về tình hình đất nước, hơn nữa lại phải thường xuyên tiếp cận với những
thông tin bị xuyên tạc, thổi phồng gây tác động xấu đến tâm lý, tình cảm của họ
đối với Tổ quốc. Chúng ta cũng chia sẻ và thông cảm với họ. Có điều sự thật vẫn
là sự thật, chỉ mong họ một điều hãy trở về đất mẹ để tận mắt nhìn thấy sự đổi mới trên quê hương, đất nước, Đó là minh
chứng hùng hồn nhất để mang lại lòng tin trong họ. Một điều đáng nói hơn nữa,
hiện nay vẫn còn một số người gốc Việt vẫn nuôi mối hận thù với Nhà nước Việt
Nam. Họ thường xuyên lợi dụng vấn đề này để xuyên tạc tinh thần hòa hợp, cản
trở người lương thiện trở về quê hương, nhẫn tâm chống phá, xâm hại đất nước đã
sinh ra họ. Tức là họ tiếp tục nối dài các lỗi lầm. Với những con người đó,
không đất nước nào ruồng bỏ họ, mà chính họ tự loại mình khỏi dân tộc, tự đứng
vào thế đối lập với dân tộc. Đó là điều không thể chấp nhận, vì chúng ta chỉ có
thể hòa hợp với người thiện chí, chứ không thể hòa hợp với người lấy đối đầu và
mặc cả làm điều kiện hòa hợp. Trong họ, tìm mỏi mắt cũng không thấy tình yêu và
sự khoan dung. Tôi vẫn thật sự không hiểu vì sao người với người lại ghét nhau
đến thế, trái hẳn với bản chất văn hóa truyền thống cốt lõi của dân tộc “người
trong một nước phải thương nhau cùng”. Thưa các bạn từ những truyên truyền xằng
bậy của những phần tử ở trên, liệu những kiều bào ta ở nước ngoài những người
chưa về lại thăm quê nhà lần nào họ sẽ nghĩ gì khi đọc những thông tin u ám về
Việt Nam như thế.
Đoàn kết, hòa hợp dân tộc là điều kiện cần thiết cho sự ổn định và phát
triển của mọi quốc gia. Đó cũng là truyền thống, đạo lý của dân tộc Việt Nam,
được nhân dân ta xây đắp, gìn giữ từ ngàn đời và hiện nay đang được tiếp tục
phát huy trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là xu thế
không thể làm thay đổi, đảo ngược khi hòa hợp dân tộc được gắn với lợi ích quốc
gia, cho dù vẫn còn những người với động cơ xấu vì chính trị cố tình ngăn trở,
chống phá. Chúng ta khẳng định để mọi
người hiểu rằng dù ở bất cứ nơi đâu và dù trong bất cứ hoàn cảnh nào bà con
kiều bào vẫn luôn là một phần máu thịt của đất nước Việt Nam thân yêu.
