Việt Nam có nhiều đóng góp trong cuộc đấu tranh chung vì quyền con người

QĐND - Từ ngày 2 đến 9-2, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc sẽ dẫn đầu đoàn liên ngành của Việt Nam tham dự phiên bảo vệ báo cáo quốc gia theo Cơ chế kiểm điểm định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ II của Hội đồng Nhân quyền LHQ tại Giơ-ne-vơ, Thụy Sỹ. Đây được coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngoại giao đa phương Việt Nam trong năm 2014. Nhân dịp này, Thứ trưởng Hà Kim Ngọc đã có cuộc trả lời phỏng vấn báo chí về những nhiệm vụ trọng tâm của ngoại giao đa phương Việt Nam năm 2014, đặc biệt trong lĩnh vực tham gia thúc đẩy quyền con người trên các diễn đàn quốc tế.

- Đề nghị Thứ trưởng cho biết trong năm 2013 vừa qua, chúng ta đã tham gia, đóng góp như thế nào vào các hoạt động tại các diễn đàn đa phương?

- Hoạt động ngoại giao đa phương của Việt Nam trong năm 2013 đã diễn ra hết sức sôi động, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ của công tác đối ngoại là giữ vững môi trường hòa bình, thuận lợi cho đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; nâng cao vị thế của đất nước; góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc. Ảnh: Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam

Về duy trì môi trường hòa bình và ổn định, ngoại giao đa phương đã phát huy đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, yêu chuộng hoà bình, hợp tác và phát triển của Việt Nam ở các diễn đàn quốc tế, đóng góp tích cực vào việc giảm căng thẳng và hỗ trợ giải quyết các vấn đề còn tồn tại ở các khu vực trên thế giới. Hoạt động đối ngoại của các đồng chí lãnh đạo cấp cao Đảng và Nhà nước ta tại các diễn đàn đa phương đã thể hiện vị thế mới của Việt Nam trên trường quốc tế. Thông điệp của Thủ tướng Chính phủ tại Đại hội đồng LHQ khóa 68 tháng 9-2013 về “Nhân loại cần một thế giới không có chiến tranh, không còn đói nghèo” và việc Việt Nam luôn ủng hộ mạnh mẽ các nỗ lực chung về hòa bình, an ninh, giải trừ quân bị, không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và chủ trương giải quyết hòa bình các xung đột trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế... đã được các nước và dư luận quốc tế đánh giá cao. Tại Đối thoại Shangri-La, Xin-ga-po tháng 5-2013, Thủ tướng Chính phủ lần đầu tiên đã chính thức công bố việc Việt Nam quyết định tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ. Quyết định này khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam là chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, sẵn sàng đóng góp một cách tích cực, có trách nhiệm vào công việc chung của cộng đồng quốc tế, ủng hộ các mục tiêu cao cả của LHQ về duy trì hòa bình trên thế giới.

Bên cạnh đó, ta luôn chú trọng bảo vệ lợi ích thiết thân của mình, nhất là trên các vấn đề an ninh, chủ quyền lãnh thổ, nhân quyền. Ta đã chủ động, có nhiều đóng góp trong cuộc đấu tranh chung vì quyền con người trên trường quốc tế, đã được ghi nhận và bầu chọn vào Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2014-2016 với số phiếu cao nhất (184/192 phiếu). Trong năm 2013, ta đã tiến hành đối thoại về nhân quyền với các nước, các tổ chức quốc tế và khu vực nhằm tăng cường sự hiểu biết, qua đó giảm thiểu và vô hiệu hóa những nỗ lực muốn lợi dụng vấn đề dân chủ nhân quyền để chống phá ta. Tại các diễn đàn đa phương, ta tiếp tục đấu tranh ngoại giao kịp thời khẳng định và giữ vững chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của nước ta trên biển; tranh thủ sự ủng hộ đối với việc duy trì hòa bình, ổn định, tự do, an ninh và an toàn hàng hải, hàng không, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước LHQ về Luật Biển 1982.  

Về hợp tác-phát triển, ngoại giao đa phương đã chú trọng nghiên cứu các vấn đề lớn về kinh tế, thương mại, quản trị toàn cầu; kịp thời tham mưu về những chuyển biến mới của hội nhập kinh tế, tự do hóa thương mại và liên kết kinh tế quốc tế, để từ đó đóng góp cho việc xây dựng các định hướng dài hạn về hội nhập quốc tế, hội nhập kinh tế quốc tế của ta. Ta đã tham gia tích cực, có nhiều đóng góp tại các diễn đàn quốc tế và khu vực trên tinh thần chủ động với nhiều sáng kiến, đồng thời lồng ghép các ưu tiên, quan tâm của ta, như tại khuôn khổ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á-Âu (ASEM), Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Diễn đàn Kinh tế Thế giới, hợp tác tiểu vùng Mê Công… Chúng ta hiện đang triển khai đàm phán với một loạt khuôn khổ thương mại tự do lớn như Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Đối tác kinh tế toàn diện khu vực Đông Á (RCEP), Khu vực mậu dịch tự do Châu Âu (EFTA)…

Vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao, nhờ việc ta luôn chủ động đóng góp vào các công việc chung tại các tổ chức quốc tế. Việt Nam đã tham dự đầy đủ và ở cấp cao các hội nghị lớn của LHQ, các hội nghị quốc tế về phát triển xã hội, phát triển bền vững, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, hội nghị của phong trào Không liên kết, Cộng đồng Pháp ngữ…và không dừng ở đó, ta đã chủ động có những đóng góp, sáng kiến cụ thể, có ý nghĩa thực tiễn. Vị thế của Việt Nam trong con mắt bạn bè quốc tế càng được nâng cao qua tuyên bố của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tại Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 21 tháng 10-2013 về việc Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 25 năm 2017, qua sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đối với công tác chuẩn bị đăng cai tổ chức Đại hội đồng IPU lần thứ 132 năm 2015.

- Thứ trưởng có thể cho biết những nhiệm vụ trọng tâm của ngoại giao đa phương Việt Nam trong năm 2014?

- Thứ nhất, chúng ta sẽ chủ động, tích cực tham gia vào các hoạt động tại các diễn đàn, các tổ chức quốc tế và khu vực như LHQ, APEC, ASEM... phối hợp thúc đẩy các cuộc đàm phán kinh tế, thương mại quan trọng, nhất là Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), Khu vực mậu dịch tự do với Liên minh châu Âu (EU); tranh thủ mức cao nhất các nguồn lực từ các tổ chức quốc tế và khu vực, nhất là LHQ, cũng như từ các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, nhằm góp phần phát triển đất nước.

Thứ hai, chúng ta cần tiếp tục chủ động, tích cực đóng góp vào việc củng cố đoàn kết nội khối và xây dựng Cộng đồng ASEAN dựa trên 3 trụ cột là Chính trị-An ninh, Kinh tế và Văn hóa-Xã hội; tham gia sâu hơn vào đối thoại, hợp tác trên nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có giáo dục, y tế, văn hóa, du lịch; thu hẹp khoảng cách phát triển; tăng cường giao lưu nhân dân. Chúng ta cũng sẽ tích cực tham gia vào các cuộc tham vấn chính thức giữa ASEAN và Trung Quốc nhằm tiến tới ký Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).

Thứ ba, trong lĩnh vực nhân quyền, chúng ta sẽ tham gia tích cực tại Hội đồng Nhân quyền LHQ và Ủy ban Nhân quyền ASEAN; bảo vệ Báo cáo quốc gia theo cơ chế Kiểm điểm định kỳ phổ quát chu kỳ II của LHQ; chủ động thúc đẩy và tăng cường đối thoại, chia sẻ thông tin với các nước, các tổ chức quốc tế và khu vực nhằm tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau trong lĩnh vực nhân quyền, qua đó giảm thiểu và vô hiệu hóa việc lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền để chống phá ta.

Thứ tư, chúng ta cần chuẩn bị và triển khai tốt việc cử lực lượng tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ, qua đó khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam là chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, sẵn sàng đóng góp một cách tích cực, có trách nhiệm vào các công việc chung của cộng đồng quốc tế, ủng hộ các mục tiêu cao cả của LHQ.

- Xin cảm ơn Thứ trưởng!

PV (thực hiện)